Laboratoria zajmujące się odzyskiwaniem danych dostają dziesiątki zapytań odnośnie naprawy dysków. Jest to o tyle zrozumiałe, że większość użytkowników ma na uszkodzonych nośnikach ważne dane, które chcą odzyskać. Jako, że usługi odzyskiwania danych nie należą do tanich naturalnym staje się sytuacja, w której użytkownicy starają się znaleźć rozwiązanie pozwalające naprawić uszkodzony dysk.
Nie jest to niestety takie proste, a większości wręcz nie możliwe. Dzięki Centrum Odzyskiwania danych z Warszawy postaramy się przybliżyć ten temat.
Skąd się biorą awarie dysków i czemu współczesne nośniki nie są tak trwałe jak pierwsze rozwiązania?
Trochę historii. Pierwszy dysk twardy zaprezentowany został przez IBM w 1956 roku. Przez następne dekady trwały prace nad zmniejszeniem rozmiarów urządzeń oraz nad powiększeniem ich pojemności. Można powiedzieć że dopiero w latach 90 XX wieku dyski przybrały obecnych kształt a w XXI wieku zaczął się wyścig o zmniejszenie ich wagi, wzrost pojemności oraz obniżenie ceny.
To właśnie te czynniki, czyli obniżenie ceny, zmniejszenie wagi, wzrost pojemności i szybkości odczytu/zapisu danych sprawiają, że dyski twarde stały się bardzo delikatne a ich użyteczna żywotność uległa skróceniu. Sytuacji nie poprawia fakt stosowania dysków twardych w urządzeniach przenośnych jak laptopy czy dyski USB. Są ona narażone na wstrząsy podczas pracy jak i w spoczynku, co prowadzi do częstych awarii.
Czy możliwa jest naprawa uszkodzonego dysku twardego?
Poza małymi wyjątkami jak np.: wymiana gniazda usb w dyskach przenośnych, czy naprawa elektroniki dysku, wszelkie inne uszkodzenia w tym mechaniczne, bad sectory czy awarie wewnętrznego oprogramowania nie dają się skutecznie naprawić tak aby użytkownik mógł bezpiecznie korzystać z dysku. Jest to przede wszystkim związane ze sposobem produkcji dysków twardych. Mimo tego na forach internetowych można znaleźć wiele postów i informacji o naprawach oraz odzyskiwaniu danych. To, że komuś udało się raz czy dwa odzyskać dane bo akurat miał szczęście nie czyni z takiej osoby eksperta. W oczach internautów wygląda to jednak zupełnie inaczej. Informacje w internecie są bardzo często postrzegane jako wiarygodne więc ludzie z nich korzystają. Kończy się to często uszkodzeniem dysków w takim stopniu, że nic nie można już zrobić.
Rafał Smoliński z Centrum Odzyskiwania Danych niemal każdego dnia spotyka się z przypadkami, w których klient sam próbował odzyskać dane, rozebrał dysk i uszkodził talerze.
Porysowanie talerzy przy samodzielnych naprawach stanowi ponad 75% wszystkich przypadków utraty danych. Kolejnym częstym błędem jest podmiana elektroniki dysku i zgubienie oryginalnej. Należy pamiętać, że w pamięci ROM zewnętrznej lub w procesorze dysku twardego znajduje się indywidualne oprogramowanie dla danego dysku i samo przełożenie elektroniki nic tu nie pomoże. Brak doświadczenia często prowadzi do mylnej diagnozy. Awarie firmware-u dysku często mylone są z uszkodzeniem głowic a w konsekwencji dyski są rozbierane bez potrzeby.
Bardzo częstym błędem podczas samodzielnego odzyskiwania danych jest również skanowanie dysku w celu sprawdzenia ilości bad sectorów lub ich remapowania. Takie skanowanie prowadzi bardzo często do coraz większych uszkodzeń na talerzach. Można to porównać do ulicy, na której przed zimą jest mała dziurka, a po ustaniu mrozów robi się wielka dziura w której można urwać koło.
Nie da się niestety skutecznie naprawić dysku twardego jeśli doszło w nim do jakichś mechanicznych uszkodzeń. W profesjonalnych laboratoriach uruchamia się uszkodzony dysk twardy w kontrolowanych warunkach i w pierwszej kolejności wykonuje się kopie posektorową. Oprogramowanie, z którego korzystają firmy zajmujące się odzyskiwaniem danych potrafi komunikować się z dyskiem na poziomie jego wewnętrznego oprogramowania czy pomijać uszkodzone sektory w procesie kopiowania dysku. To tylko część funkcji których nie znajdziemy w żadnym darmowym lub płatnym ogólnie dostępnym programie.
Więcej informacji znajdą Państwo w odnośnikach poniżej:
https://centrumodzyskiwaniadanych.pl/z-dyskow/
https://www.megaserwis.com.pl/odzyskiwanie-danych-warszawa
https://hddlaboratory.pl/naprawa-dysku-po-upadku-i-samodzielne-odzyskiwanie-danych/
Jako że dyski SSD na dobre zagościły już na rynku nośników danych warto zaznaczyć, że podobnie jak w dyskach talerzowych i tu naprawa jest możliwa tylko w bardzo ograniczonym zakresie. Jak wynika z doświadczeń Centrum Odzyskiwania Danych w dyskach SSD najczęściej ulegają uszkodzeniu kości pamięci. To prowadzi do sytuacji w której procesor nie może załadować wewnętrznego oprogramowania a sam dysk blokuje się. Nie da się wymienić uszkodzonych pamięci bo to prowadzi do utraty danych. Tak więc jedyną metodą jest uruchomienie takiego dysku w trybie serwisowym w celu odzyskania danych. Więcej informacji można znaleźć w poniższych artykułach:
https://www.backupacademy.pl/uszkodzony-dysk-ssd-odzyskac-dane/
https://centrumodzyskiwaniadanych.pl/odzyskiwanie-danych-z-dyskow-ssd-naprawa-dyskow-ssd/
Każdy użytkownik posiadający ważne dane powinien robić kopie zapasowe. W obecnych czasach jest to jedyne tanie i skuteczne rozwiązanie pozwalające się zabezpieczyć na wypadek awarii dysku. Do wykonania kopi danych można użyć przeróżnych rozwiązań, od płyt DVD, przez dyski USB do serwerów NAS.